PRZEWLEKŁY BÓL Terapia poznawczo-behawioralna. Poradnik pacjenta

Przewlekły ból wpływa na wszystkie obszary naszego życia – na to, jak pracujemy, myślimy i odczuwamy. Utrudnia aktywność zawodową i społeczną, a niemożność podejmowania satysfakcjonujących zajęć sprzyja izolacji, obniża nastrój i prowadzi do pogorszenia kondycji fizycznej. Wszystko to wtórnie potęguje ból. Z biegiem czasu tego rodzaju negatywne wzorce poznawcze i behawioralne umacniają się i stają coraz bardziej odporne na zmiany. Program terapeutyczny opisany w niniejszej książce opiera się na zasadach terapii poznawczo-behawioralnej, która okazała się skuteczna w przypadku tego rodzaju dolegliwości. Kładzie nacisk przede wszystkim na potrzebę zwiększenia aktywności pacjenta oraz zmiany negatywnych myśli i zachowań mogących podtrzymywać lub nasilać doznania bólowe. Obejmuje między innymi metody radzenia sobie ze stresem, progresywną relaksację mięśni, techniki wyobrażeniowe i restrukturyzację poznawczą. Pomagają one złagodzić ból i ułatwiają radzenie sobie z dolegliwościami, co poprawia jakość życia i zmniejsza zależność od procedur medycznych.

Celem programu terapeutycznego jest:

• ograniczenie wpływu bólu na życie pacjenta,
• nabycie umiejętności pozwalających lepiej radzić sobie z bólem,
• poprawa funkcjonowania fizycznego i emocjonalnego,
• złagodzenie bólu i ograniczenie korzystania ze środków przeciwbólowych.

Niniejszy poradnik – stanowiący uzupełnienie podręcznika terapeuty – służy do utrwalania i powtarzania informacji uzyskanych podczas sesji terapeutycznych. Zawiera wszystkie materiały niezbędne do wykonywania zadań wyznaczonych przez terapeutę.   Nawet 19% ludzi doświadcza przewlekłego bólu. Pomimo ogromnych postępów, jakie poczyniła medycyna, lekarze nie zawsze są w stanie skutecznie im pomóc. Dlatego wiele osób zmagających się z przewlekłym bólem szuka pomocy u psychologów i psychoterapeutów. Niestety, niewiele metod psychologicznej terapii bólu ma udowodnioną skuteczność. Jednym z chlubnych wyjątków jest terapia poznawczo-behawioralna, której założenia i techniki niezwykle przystępnie i praktycznie – zarówno terapeutom (w podręczniku terapeuty), jak i pacjentom (w poradniku pacjenta) – przybliża John D. Otis.

dr hab. Przemysław Bąbel Zespół Badania Bólu, Instytut Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego

Ból towarzyszący licznym zaburzeniom, schorzeniom neurologicznym i urazom utrudnia funkcjonowanie nie tylko w sferze fizycznej – często ma również konsekwencje psychologiczne i społeczne. Przewlekłe cierpienie fizyczne ogranicza codzienną aktywność, sprawia, że myśli koncentrują się głównie na dolegliwościach fizycznych, przez co można czuć się jeszcze bardziej bezradnym i pozbawionym nadziei na powrót do dotychczasowego trybu życia. Z powodu przewlekłego bólu większość pacjentów przestaje angażować się w rutynowe czynności, także te, które zazwyczaj niosły za sobą radość i przyjemność. Niniejszy poradnik, napisany przez doświadczonego specjalistę profesora Johna D. Otisa, stanowi przystępną propozycję pomocy w codziennym mierzeniu się z przewlekłym bólem. Książka prezentuje program terapeutyczny podzielony na 11 sesji, z których każda wprowadza nową umiejętność pomocną w radzeniu sobie z tą dolegliwością. Oferuje psychoedukację, a także wiele strategii i technik terapeutycznych, które pomagają zapanować nad bólem, dzięki czemu można poprawić jakość życia.

Agnieszka Jasińska psychoterapeuta poznawczo-behawioralny